

Prolaktinoma, hipofiz bezinde prolaktin hormonunu üreten hücrelerden kaynaklanan iyi huylu bir tümördür (adenom). Prolaktin, özellikle doğum sonrası süt üretiminden sorumlu bir hormondur. Prolaktinoma, hipofiz bezinde en sık görülen hormon üreten tümör türüdür ve kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür.
Nedenleri:
Prolaktinomanın kesin nedeni genellikle bilinmez. Ancak, nadir durumlarda ailevi geçiş gösterebilir (örneğin multipl endokrin neoplazi tip 1, MEN1).
Belirtiler:
Prolaktinoma belirtileri, tümörün büyüklüğüne ve prolaktin seviyelerindeki artışa bağlı olarak değişir:
Kadınlarda:
• Adet düzensizlikleri (oligomenore veya amenore)
• Memeden süt gelmesi (galaktore)
• Kısırlık
• Cinsel istekte azalma
Erkeklerde:
• Cinsel isteksizlik ve erektil disfonksiyon
• Göğüs büyümesi (jinekomasti)
• Nadiren memeden süt gelmesi
• Büyük tümörlerde (makroadenomlar):
• Baş ağrısı
• Görme bozuklukları (tümörün optik sinirlere baskı yapması nedeniyle)
Tanı:
Prolaktinoma tanısında şu yöntemler kullanılır:
• Kan testleri: Prolaktin seviyesinin ölçülmesi.
• Hipofiz görüntüleme: MR veya BT taramaları tümörün boyutunu ve yerleşimini değerlendirmek için yapılır.
• Hormonal değerlendirme: Hipofiz bezinin diğer hormonlarının incelenmesi.
Tedavi:
Prolaktinoma tedavisi genellikle ilaçla yapılır:
• Dopamin agonistleri: Bromokriptin ve kabergolin, prolaktin seviyelerini düşürmek ve tümör boyutunu küçültmek için kullanılır. Bu ilaçlar çoğu hastada etkili ve iyi tolere edilir.
• Cerrahi: İlaç tedavisine yanıt vermeyen veya çok büyük olan tümörlerde, hipofiz cerrahisi (transsfenoidal cerrahi) gerekebilir.
• Radyoterapi: Çok nadir durumlarda kullanılır ve genellikle diğer tedavilere yanıt alınamayan vakalar için tercih edilir.