- Anasayfa
- Hakkımda
- Tedavi Alanları
- Sağlık Yazıları
- İletişim
Hiperkolesterolemi
Kolesterol yüksekliği, kanda bulunan bir tür yağ olan kolesterol seviyelerinin normalin üzerine çıkması durumudur. Kolesterol, hücre zarlarının yapısında, hormon üretiminde ve safra asitlerinin oluşumunda önemli bir rol oynar. Ancak, yüksek seviyelerde olması kalp-damar hastalıkları için ciddi bir risk faktörüdür.
Kolesterol iki ana tipte taşınır:
• LDL (düşük yoğunluklu lipoprotein): “Kötü kolesterol” olarak bilinir. Yüksek seviyelerde olması, kolesterolün damar duvarlarında birikmesine neden olur ve bu durum ateroskleroz (damar sertliği) riskini artırır.
• HDL (yüksek yoğunluklu lipoprotein): “İyi kolesterol” olarak bilinir. Kolesterolü damar duvarlarından temizleyerek karaciğere taşır.
Nedenleri:
Kolesterol yüksekliği, genetik ve yaşam tarzı faktörlerinden kaynaklanabilir:
• Primer nedenler: Ailesel hiperkolesterolemi gibi genetik durumlar.
• Sekonder nedenler: Yüksek kalorili ve doymuş yağdan zengin diyet, hareketsiz yaşam tarzı, obezite, diyabet, hipotiroidizm, böbrek hastalıkları ve alkol tüketimi.
Belirtiler:
Kolesterol yüksekliği genellikle belirti vermez ve “sessiz bir tehdit” olarak tanımlanır. Ancak çok yüksek seviyelerde, göz çevresinde yağ birikimleri (ksantelazma) veya tendonlarda yağ birikimleri (ksantom) gibi belirtiler görülebilir.
Tanı:
Kolesterol yüksekliği kan testleriyle teşhis edilir. Total kolesterol, LDL, HDL ve trigliserit seviyeleri ölçülür.
Tedavi:
Tedavi, yaşam tarzı değişiklikleriyle başlar:
• Doymuş ve trans yağlardan fakir, sebze ve meyve ağırlıklı bir diyet
• Düzenli egzersiz
• Sigara ve alkol tüketiminin azaltılması
İlaç tedavisi gerektiğinde, statinler en sık kullanılan ilaçlardır. Statinler LDL’yi düşürerek kalp hastalığı riskini azaltır.
Hangi hastaların tedavi edileceği kardiovasküler risk oranına göre karar verilir. SCORE sistemi kardiovasküler riski tespit etmede yardımcı olan bir skorlama sitemidir. SCORE sistemi daha önce bilinen kalp damar hastalığı olmayan bir kişide, 10 yıl içinde görülecek ilk aterosklerotik hastalığa bağlı ölüm riskini hesaplamaktadır. Tedavide öncelikle yaşam tarzı değişikliği yapılmalı sigara ve alkol kesilmeli ve gerekli durumlarda ilaç tedavisi başlanmalıdır. Normal şartlarda kolesterolün 200 mg/ dl'in altında, LDL-K'ün 100mg/dl'in altında olması ve HDL-K'ün > 60 mg/dl'in üzerinde olması istenir. Ancak eşlik eden hastalıklara göre bu değerler değişebilir. Örneğin ASKVH olan diyabetik hastada LDL-K'un 55mg/dl'inin altında olması hedeflenir. İlaç tedavisi olarak statinler, PCSK9 inhibitörleri, safra asit sekestranları ,intestinal kolesterol emilim inhibitörü kullanılabilir.
