- Anasayfa
- Hakkımda
- Tedavi Alanları
- Sağlık Yazıları
- İletişim
Akromegali
Akromegali, hipofiz bezinden aşırı miktarda büyüme hormonu (GH) salınımı sonucu oluşan bir hastalıktır. Bu durum genellikle hipofiz bezinde bulunan iyi huylu bir tümörden (somatotrop adenomu) kaynaklanır.
Akromegali, kemiklerin, yumuşak dokuların ve organların aşırı büyümesine yol açar. Genellikle orta yaşlarda teşhis edilir ve tedavi edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Nedenleri:
• Hipofiz adenomu: Akromegalinin en yaygın nedeni, büyüme hormonu üreten hipofiz tümörüdür.
• Nadir nedenler: Hipotalamus tümörleri veya diğer organlarda (örneğin pankreas) GH salgılayan tümörler.
Belirtiler:
Akromegali belirtileri genellikle yavaş gelişir ve fark edilmesi yıllar alabilir. Başlıca belirtiler:
• Fiziksel değişiklikler:
• Yüzde kaba hatların gelişimi (çene ve alın çıkıntılarının belirginleşmesi).
• El ve ayakların büyümesi (yüzük veya ayakkabı numarasının artması).
• Kalınlaşmış ve sertleşmiş cilt.
• Genel belirtiler:
• Baş ağrısı.
• Görme bozuklukları (optik sinire baskı nedeniyle).
• Ses kalınlaşması.
• Yorgunluk ve kas güçsüzlüğü.
• Metabolik etkiler:
• Diyabet ve insülin direnci.
• Hipertansiyon.
• Kalp büyümesi (kardiyomegali).
Tanı:
Akromegali teşhisi klinik belirtiler ve laboratuvar testleriyle konur:
• GH ve IGF-1 seviyeleri: Kan testleriyle büyüme hormonu ve insülin benzeri büyüme faktörü-1 (IGF-1) ölçülür.
• Oral glukoz tolerans testi: GH seviyesinin glukoz sonrası baskılanamaması akromegaliyi destekler.
• Hipofiz görüntüleme: MR ile hipofiz tümörü tespit edilir.
Tedavi:
Tedavi, büyüme hormonunun normal seviyelere indirilmesini ve tümörün etkilerinin azaltılmasını amaçlar:
• Cerrahi: Transsfenoidal cerrahi ile hipofiz tümörünün çıkarılması en yaygın tedavi yöntemidir.
• İlaç tedavisi:
• Somatostatin analogları (örneğin oktreotid, lanreotid) büyüme hormonu salınımını baskılar.
• Dopamin agonistleri (örneğin kabergolin) bazı hastalarda etkili olabilir.
• GH reseptör antagonistleri (örneğin pegvisomant) IGF-1 seviyelerini düşürmek için kullanılır.
• Radyoterapi: Tümör cerrahiyle tamamen çıkarılamazsa uygulanabilir.
Sonuç:
Akromegali, tedavi edilmediğinde kalp hastalıkları, hipertansiyon ve diyabet gibi komplikasyonlara yol açabilir. Ancak erken teşhis ve uygun tedavi ile GH ve IGF-1 seviyeleri kontrol altına alınabilir ve hastanın yaşam kalitesi artırılabilir.
