

Paratiroid hastalarının kliniğimizde karşılaşacakları süreç, hastanın semptomlarına ve paratiroid hastalığının türüne (hiperparatiroidizm, hipoparatiroidizm, paratiroid adenomları gibi) bağlı olarak değişebilir. Genel muayene ve değerlendirme aşağıdaki aşamaları içerir:
1. Hasta Hikayesi (Anamnez)
• Belirtiler: Kas krampları, yorgunluk, eklem ağrıları, böbrek taşı, kemik ağrıları, sık idrara çıkma, depresyon veya unutkanlık gibi semptomlar değerlendirilir.
• Geçmiş tıbbi öykü: Daha önce paratiroid veya tiroid hastalığı, böbrek taşı, osteoporoz ya da başka kronik hastalıklar var mı öğrenilir.
• Aile öyküsü: Ailede paratiroid veya diğer endokrin hastalıkların varlığı sorgulanır.
• Kullanılan ilaçlar: Özellikle kalsiyum, D vitamini veya diüretik kullanımı gibi paratiroid fonksiyonlarını etkileyebilecek ilaçlar değerlendirilir.
2. Fiziksel Muayene
• Kemik ve kas sistemi: Kemik ağrıları, kas güçsüzlüğü veya kramplar kontrol edilir.
• Nörolojik sistem: Refleksler, el titremesi ve nörolojik fonksiyonlar değerlendirilir.
• Cilt ve tırnaklar: Hipokalsemi durumunda görülebilecek kuru cilt veya tırnak değişiklikleri incelenir.
• Boyun muayenesi: Paratiroid bezinin büyüklüğü veya olası nodüller için tiroid ve boyun bölgesi elle muayene edilir.
3. Laboratuvar Testleri
Paratiroid hastalıklarının tanısı için bazı spesifik kan ve idrar testleri istenir:
• Kalsiyum: Kan kalsiyum seviyesi (yüksekse hiperparatiroidizm, düşükse hipoparatiroidizm belirtisi olabilir).
• Parathormon (PTH): Paratiroid hormon seviyesini ölçmek, hastalığın kesin tanısı için önemlidir.
• D vitamini: Eksiklik veya fazlalık durumlarını kontrol etmek için ölçülür.
• Fosfor: Düşük veya yüksek fosfor düzeyleri paratiroid hastalığının bir göstergesi olabilir.
• Böbrek fonksiyon testleri: Paratiroid hastalıklarının böbreklere etkisi olup olmadığını anlamak için kan kreatinin ve idrar kalsiyumu kontrol edilir.
4. Görüntüleme Teknikleri
• Ultrason: Paratiroid bezlerinin büyüklüğünü, kist veya adenom gibi yapıları değerlendirmek için uygulanır.
• Paratiroid sintigrafisi (Sestamibi taraması): Paratiroid adenomunu tespit etmek için kullanılır.
• BT veya MR görüntüleme: Bazı karmaşık durumlarda daha detaylı inceleme için kullanılabilir.
• Kemik yoğunluğu ölçümü: Osteoporoz varlığını değerlendirmek için uygulanabilir.
5. Tanı ve Tedavi Planı
• Hiperparatiroidizm:
• Hafif vakalar için düzenli takip, diyet düzenlemesi ve bol sıvı tüketimi önerilir.
• Gerekirse cerrahi müdahale (paratiroid adenomunun alınması).
• Hipoparatiroidizm:
• Kalsiyum ve D vitamini takviyesi verilir.
• İleri vakalarda intravenöz kalsiyum tedavisi uygulanabilir.
• Diğer durumlar: Altta yatan nedene yönelik özel tedavi yöntemleri belirlenir.
6. Takip ve Yaşam Tarzı Önerileri
• Düzenli kan testleri: Kalsiyum, fosfor ve PTH seviyelerinin izlenmesi.
• Diyet düzenlemesi: Kalsiyum, fosfor ve D vitamini açısından dengeli bir diyet önerilir.
• Kemik sağlığı: Egzersiz ve gerektiğinde osteoporoz tedavisi ile desteklenir.
• Komplikasyonların yönetimi: Böbrek taşı, osteoporoz veya hipokalsemi gibi durumlar dikkatle takip edilir.