- Anasayfa
- Hakkımda
- Tedavi Alanları
- Sağlık Yazıları
- İletişim
Hiperparatiroidi
Hiperparatiroidi, paratiroid bezlerinin aşırı parathormon (PTH) üretmesi sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Paratiroid bezleri, boyunda tiroid bezinin arkasında yer alan dört küçük bezdir ve PTH hormonu kalsiyum-fosfor dengesini düzenler. Hiperparatiroidi, genellikle kanda kalsiyum seviyesinin yükselmesine (hiperkalsemi) yol açar ve bu durum kemik, böbrek ve diğer organlar üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir.
Türleri:
1. Primer Hiperparatiroidi: Paratiroid bezlerinin büyümesi (adenom), aşırı aktivitesi veya nadiren paratiroid kanseri nedeniyle PTH üretiminin artmasıdır. En sık görülen formdur.
2. Sekonder Hiperparatiroidi: Düşük kalsiyum seviyelerini dengelemek için PTH üretiminin artmasıdır. Genellikle kronik böbrek hastalığı veya D vitamini eksikliği ile ilişkilidir.
3. Tersiyer Hiperparatiroidi: Uzun süreli sekonder hiperparatiroidi sonrası paratiroid bezlerinin bağımsız olarak PTH üretmeye başlamasıdır.
Belirtiler:
Hiperparatiroidi, hiperkalsemi nedeniyle çeşitli belirtilere yol açabilir:
• Yorgunluk, halsizlik
• Kemik ağrıları ve kırıklar (osteoporoz veya osteopeni)
• Kas güçsüzlüğü
• Böbrek taşları
• Sık idrara çıkma ve susuzluk
• Karın ağrısı, mide bulantısı ve kabızlık
• Sinirlilik, depresyon veya konsantrasyon zorluğu
Tanı:
Hiperparatiroidi tanısı kan testleriyle konur. Yüksek kalsiyum seviyeleri, yüksek PTH düzeyleri ile birlikte tanıyı destekler. Kemik mineral yoğunluğu ölçümü ve görüntüleme testleri (ultrason, sintigrafi veya BT) tanıyı doğrulamak ve bezleri değerlendirmek için kullanılır.
Tedavi:
Tedavi, hiperparatiroidinin türüne ve hastanın semptomlarına bağlıdır:
• Primer hiperparatiroidi: Cerrahi olarak aşırı aktif paratiroid bezinin çıkarılması (paratiroidektomi) en etkili tedavidir.
• Sekonder ve tersiyer hiperparatiroidi: Altta yatan nedenin tedavisi önemlidir. D vitamini, kalsiyum takviyeleri veya fosfat bağlayıcı ilaçlar kullanılabilir.
