- Anasayfa
- Hakkımda
- Tedavi Alanları
- Sağlık Yazıları
- İletişim
Nonfonksiyonel Hipofiz Adenomu
Nonfonksiyonel hipofiz adenomları (NFHA), hipofiz bezinde gelişen ve hormon üretmeyen iyi huylu tümörlerdir. Bu adenomlar, hipofiz bezinin normal hormon üretimini baskılayabilir veya büyüyerek çevredeki yapılara baskı yapabilir. Nonfonksiyonel adenomlar, hipofiz tümörlerinin yaklaşık %30-40’ını oluşturur ve genellikle yavaş büyür.
Nedenleri:
NFHA’nın kesin nedeni bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık ve hücresel büyüme kontrol mekanizmalarındaki bozukluklarla ilişkili olduğu düşünülmektedir. Ailevi hipofiz tümörü sendromları (örneğin, multipl endokrin neoplazi tip 1 - MEN1) nadir nedenler arasında yer alır.
Belirtiler:
Nonfonksiyonel adenomlar hormon üretmedikleri için genellikle kitle etkisine bağlı belirtilerle ortaya çıkar:
• Baş ağrısı: Tümörün büyümesiyle kafatası içi basıncın artmasına bağlı.
• Görme bozuklukları: Optik sinire baskı yaparak görme alanı kayıplarına (özellikle bitemporal hemianopsi) neden olabilir.
• Hipopituitarizm: Hipofiz bezine baskı yaparak hormon eksikliklerine yol açabilir:
• Yorgunluk, kilo alımı (TSH eksikliği)
• Kortizol eksikliği nedeniyle halsizlik ve düşük tansiyon (ACTH eksikliği)
• Adet düzensizlikleri veya libido kaybı (LH/FSH eksikliği)
• Nadir durumlarda: Bulantı, kusma veya kafa içi basınç artışı belirtileri.
Tanı:
NFHA tanısı genellikle belirtiler üzerine yapılan testlerle veya başka nedenlerle yapılan görüntüleme sırasında tesadüfen konur:
1. Görüntüleme:
• Manyetik rezonans görüntüleme (MR) veya bilgisayarlı tomografi (BT) ile tümör tespit edilir.
2. Hormon Testleri:
• Hormon üretimi olmayan adenomlarda normalden düşük hipofiz hormon seviyeleri görülebilir.
3. Görme Testleri:
• Görme alanı kayıplarını değerlendirmek için göz muayenesi yapılır.
Tedavi:
Tedavi tümörün boyutuna, kitle etkisine ve hormon eksikliğine bağlıdır:
• Cerrahi:
• Büyük ve baskı yapan tümörlerde (örneğin görme sinirine baskı) transsfenoidal cerrahi ile tümör çıkarılır.
• Radyoterapi:
• Cerrahi sonrası tümörün tamamen çıkarılamadığı durumlarda kullanılır.
• Hormon Replasman Tedavisi:
• Hipopituitarizm varsa eksik hormonlar yerine konur (örneğin, levotiroksin, kortizol, testosteron/östrojen).
• Takip:
• Küçük ve semptomatik olmayan adenomlar düzenli MR ve hormon testleri ile izlenebilir.
