- Anasayfa
- Hakkımda
- Tedavi Alanları
- Sağlık Yazıları
- İletişim
D Vitamini Eksikliği
Biz Ne Yapıyoruz?
D vitamini eksikliği olan hastalar, detaylı bir anamnez, fiziksel muayene ve laboratuvar testleri ile değerlendirilir.
1. Hasta Hikayesi (Anamnez)
D vitamini eksikliğinin nedenlerini anlamak ve ilgili semptomları değerlendirmek için;
• Kemik ağrıları (özellikle sırt ve bacaklarda), kas güçsüzlüğü, yorgunluk, halsizlik gibi semptomlar sorgulanır.
• Depresyon, uyku problemleri veya sık enfeksiyon geçirme gibi belirtiler de dikkate alınır.
• D vitamini açısından zengin gıdalar (yağlı balık, yumurta, süt ürünleri) tüketim alışkanlıkları sorulur.
• Günlük güneşte geçirilen süre ve cilt maruziyeti değerlendirilir.
• Osteoporoz, hipoparatiroidizm, böbrek veya karaciğer hastalıkları gibi D vitamini metabolizmasını etkileyebilecek durumlar sorgulanır.
• Antikonvülsanlar, glukokortikoidler, kolestiramin gibi D vitamini metabolizmasını etkileyebilecek ilaçlar sorulur.
2. Fiziksel Muayene
Özellikle ciddi D vitamini eksikliği olanlarda;
• Kas güçsüzlüğü, özellikle kalça ve omuz kaslarında.
• Kemik hassasiyeti (örneğin kaburga, kalça veya omurga bölgelerinde).
• Osteomalazi veya osteoporoz sonucu oluşabilecek kamburluk veya yürüme güçlüğü kontrol edilir.
3. Laboratuvar Testleri
D vitamini eksikliğinin tanısını koymak ve altta yatan nedenleri araştırmak için kan testleri istenir:
• 25(OH)D düzeyi:
• D vitamini eksikliğini doğrulamak için en güvenilir testtir.
• <20 ng/mL eksiklik, 20-30 ng/mL yetersizlik, >30 ng/mL yeterli kabul edilir.
• Kalsiyum ve fosfor düzeyleri:
• D vitamini eksikliği ile ilişkili kemik metabolizması bozukluklarını değerlendirmek için.
• Parathormon (PTH):
• D vitamini eksikliğinde sekonder hiperparatiroidizm görülebilir.
• Alkalen fosfataz (ALP):
• Osteomalazi veya kemik hastalıklarında artış gösterebilir.
• Böbrek fonksiyon testleri:
• D vitamini eksikliği kronik böbrek hastalıklarıyla ilişkili olabilir.
4. Görüntüleme Yöntemleri (Gerekirse)
• Kemik yoğunluğu ölçümü (DXA):
• Özellikle osteoporoz riski olan bireylerde kemik sağlığını değerlendirmek için.
• Röntgen:
• Osteomalazi veya raşitizm belirtilerini değerlendirmek için kullanılır.
5. Tanı ve Tedavi Planı
Farmakolojik Tedavi:
• D vitamini takviyesi:
• Ağızdan alınan D3 vitamini (kolekalsiferol) en yaygın kullanılan tedavidir.
• Eksikliğin derecesine göre doz ayarlanır
• Kalsiyum takviyesi:
• Kalsiyum eksikliği durumunda eş zamanlı olarak verilir.
• Enjeksiyon:
• Ağızdan tedaviye yanıt alınamayan durumlarda intramüsküler D vitamini enjeksiyonu uygulanabilir.
Diyet ve Yaşam Tarzı Önerileri:
• Beslenme:
• Yağlı balık (somon, sardalya), süt ve süt ürünleri, yumurta sarısı, mantar gibi D vitamini içeren gıdaların tüketimi artırılır.
• Güneşlenme:
• Haftada 2-3 kez, 15-30 dakika süreyle doğrudan güneş ışığına maruz kalma önerilir (kollar ve bacaklar açık olmalı).
• Egzersiz:
• Kemik sağlığını desteklemek için düzenli ağırlık taşıma egzersizleri önerilir.
6. Takip ve Kontroller
• D vitamini düzeyi takibi:
• Tedaviden sonra 3-6 ay içinde D vitamini seviyeleri tekrar ölçülür.
• Kalsiyum ve PTH düzeyleri:
• Takviye tedavisi sırasında hiperkalsemi gibi komplikasyonları önlemek için izlenir.
