Doç. Dr. Ufuk Özuğuz

Hipoglisemi
Biz Ne Yapıyoruz?

Hipoglisemi (kan şekeri düşüklüğü) şikayetiyle başvuran bir hastaya, genellikle aşağıdaki süreçler uygulanır:

1. Tıbbi Geçmişin Detaylı Sorgulanması

Belirtiler: Doktor, hipoglisemiye bağlı olarak hastanın yaşadığı belirtileri sorgular. Örneğin:
• Titreme, terleme, halsizlik, Çarpıntı, Bulanık görme, Bilinç bulanıklığı veya bayılma
Aile Öyküsü: Şeker hastalığı (diyabet), hormonal bozukluklar veya metabolik hastalıkların ailede olup olmadığını sorar.
Kullanılan İlaçlar: Diyabet ilaçları, insülin kullanımı veya başka ilaçların yan etkileri incelenir.
Yaşam Tarzı: Yemek düzeni, öğün atlama, alkol tüketimi veya aşırı egzersiz gibi alışkanlıklar değerlendirilir.
Tetikleyiciler: Hipoglisemiyi hangi durumların başlattığı öğrenilmeye çalışılır (örneğin açlık, fiziksel aktivite, stres).

2. Fiziksel Muayene

Genel Durum: Hastanın bilinç seviyesi, cilt rengi ve genel durumu kontrol edilir.
Kan Basıncı ve Nabız: Kan dolaşımı ve kardiyovasküler sistemin durumu değerlendirilir.
Beden Muayenesi: Karaciğer büyümesi, kilo kaybı gibi fiziksel ipuçları incelenir.

3. Kan Şekeri Seviyesinin Ölçülmesi

• Acil durumlarda kan şekeri ölçümü yapılır (örneğin glukometre ile).
• Hipoglisemi sınırı genellikle 70 mg/dL’nin altıdır; daha düşük değerlerde tanı kesinleşir.

4. Laboratuvar Testleri

Hipogliseminin nedenini anlamak için çeşitli testler istenir:

Açlık Kan Şekeri: Açlık sırasında hipogliseminin olup olmadığını görmek için.
İnsülin ve C-peptid Seviyeleri: İnsülin üretiminin normal olup olmadığını değerlendirmek için.
Oral Glukoz Tolerans Testi (OGTT): Hipogliseminin yemek sonrası (reaktif hipoglisemi) ortaya çıkıp çıkmadığını görmek için.
Karaciğer ve Böbrek Fonksiyon Testleri: Hipoglisemiye neden olabilecek organ bozukluklarını kontrol etmek için.
Hormon Testleri: Kortizol, tiroid hormonları ve büyüme hormonu seviyeleri incelenir.
Alkol ve Toksik Maddeler: Alkol veya toksik maddelere bağlı hipoglisemi şüphesinde.

5. Özel Testler ve İzleme

72 Saatlik Açlık Testi: Hastanede gözetim altında yapılır. Hipoglisemi belirtilerinin açlık sırasında ortaya çıkıp çıkmadığını gözlemlemek için kullanılır.
Glukoz Sensörleri (CGM): Sürekli glukoz ölçüm cihazı ile günlük kan şekeri değişimleri izlenebilir.

6. Tedavi ve Planlama

Akut Tedavi: Düşük kan şekeri tespit edilirse, hızlıca tedavi edilir. (Örneğin, ağızdan şekerli bir içecek, glukoz tabletleri veya intravenöz glukoz verilmesi.)
Uzun Dönem Planlama: Hipoglisemiye neden olan durumlar belirlendikten sonra, altta yatan soruna yönelik tedavi başlatılır:
Beslenme Danışmanlığı: Küçük ve sık öğünler, düşük glisemik indeksli gıdalar önerilir.
İlaç Ayarları: Diyabet veya başka bir hastalık için kullanılan ilaçların dozu veya türü düzenlenebilir.
Hormonal Tedavi: Kortizol veya diğer hormon eksiklikleri tedavi edilir.
Eğitim: Hasta, kan şekeri düştüğünde neler yapması gerektiği konusunda bilgilendirilir.

7. Takip ve Kontroller

• Doktor, tedaviye yanıtı ve hipogliseminin tekrarlayıp tekrarlamadığını kontrol etmek için düzenli takip randevuları planlar.
• Hasta, kan şekeri ölçüm sonuçlarını düzenli olarak kaydetmeye teşvik edilir.

Bu süreç, hipogliseminin tipi (reaktif, açlık veya ilaç kaynaklı) ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişiklik gösterebilir.