Doç. Dr. Ufuk Özuğuz

Obezite Genel Bilgi

Obezite, vücutta aşırı miktarda yağ birikmesiyle karakterize, kronik bir metabolik hastalıktır. Vücut Kitle İndeksi (VKİ) 30 kg/m²’nin üzerinde olan bireyler obez olarak sınıflandırılır. Obezite, diyabet, hipertansiyon, kalp hastalıkları, inme ve bazı kanser türleri gibi ciddi sağlık sorunlarıyla ilişkilidir. Ayrıca bireylerin yaşam kalitesini ve yaşam süresini olumsuz etkileyebilir.

Nedenleri:
Obezite, genetik, çevresel ve yaşam tarzı faktörlerinin bir kombinasyonu sonucu ortaya çıkar:

• Dengesiz beslenme: Kalorisi yüksek, besin değeri düşük gıdaların aşırı tüketimi.
• Fiziksel hareketsizlik: Günlük aktivitelerin azlığı, sedanter yaşam tarzı.
• Genetik yatkınlık: Ailede obezite öyküsü olması riski artırabilir.
• Hormonal ve metabolik hastalıklar: Hipotiroidizm, insülin direnci veya Cushing sendromu.
• Psikolojik faktörler: Stres, depresyon veya duygusal yeme alışkanlıkları.

Belirtiler:

• Aşırı kilo artışı
• Bel çevresinin genişlemesi
• Fiziksel aktivite sırasında nefes darlığı ve yorgunluk
• Kas-iskelet sistemi problemleri (örneğin eklem ağrıları)

Tanı:
Obezite tanısında VKİ, bel çevresi ölçümü ve vücut yağ oranı değerlendirilir. VKİ’ye göre sınıflandırma:

• 25-29,9 kg/m²: Fazla kilolu
• 30-39,9 kg/m²: Obez
• 40 kg/m² ve üzeri: Morbid obez

Tedavi:
Obezite tedavisi multidisipliner bir yaklaşımla ele alınır:

• Diyet: Kalorisi azaltılmış, dengeli ve sağlıklı bir beslenme planı.
• Egzersiz: Haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta fiziksel aktivite.
• Davranış değişikliği: Sağlıklı alışkanlıkların benimsenmesi ve stres yönetimi.
• İlaç tedavisi: Doktor önerisiyle kullanılan kilo verme ilaçları.
• Cerrahi: Morbid obezite durumlarında bariatrik cerrahi seçenekleri (mide küçültme veya gastrik bypass).

Sonuç:
Obezite, tedavi ve önlem alınabilir bir durumdur. Erken müdahale, sağlıklı yaşam alışkanlıklarının benimsenmesi ve düzenli takip, komplikasyonları önleyerek yaşam kalitesini artırabilir.