YEMEKLERDEN SONRA ŞİŞKİNLİK NEDEN OLUR? NE YAPMALIYIM?

Yemeklerden sonra karında şişkinlik ve ödem hissi oldukça yaygın bir durumdur ve birçok farklı sebebi olabilir. Aşağıda olası nedenleri sizlere gruplandırarak açıklıyorum: 

1. Beslenme ile İlgili Nedenler

• Gaz yapan gıdalar: Fasulye, mercimek, brokoli, lahana, soğan, sarımsak gibi gıdalar bağırsakta fermantasyona neden olup gaz oluşturabilir.
• Aşırı lif tüketimi: Ani lif artışı (tam tahıllar, sebzeler, kurubaklagiller) sindirimi zorlaştırabilir.
• Gazlı içecekler: Soda, maden suyu gibi içecekler mide gazını artırabilir.
• Yemek yerken hava yutma: Hızlı yemek yeme, konuşarak yeme, pipet kullanma da havayı yutmaya neden olur.
• Laktoz intoleransı: Süt ve süt ürünleri sonrası şişkinlik, gaz ve bazen ishal görülebilir.
• Gluten hassasiyeti / çölyak hastalığı: Gluten içeren gıdalardan sonra karın şişliği, halsizlik, ishal/kabızlık görülebilir.
• Fruktoz intoleransı: Meyve, bal veya fruktoz içeren ürünler sonrası şişkinlik olabilir.

2. Sindirimle İlgili Sorunlar

• İrritabl Bağırsak Sendromu (IBS): Gaz, şişkinlik, ishal veya kabızlık ile karakterizedir.
• Gastroparazi (mide boşalmasında gecikme): Diyabetli bireylerde veya bazı nörolojik hastalıklarda görülür.
• Reflü veya gastrit: Yemek sonrası mide ağrısı, yanma ve şişkinlik yapabilir.
• Safra kesesi problemleri: Özellikle yağlı gıdalardan sonra şişkinlik, hazımsızlık olabilir.
• Enzim eksiklikleri: Pankreas enzimlerinin yetersizliği yağ ve protein sindirimini bozar.

3. Hormonal Nedenler

• Premenstrüel sendrom (PMS): Adet öncesi dönemde östrojen/progesteron dalgalanmaları nedeniyle su tutulumuna ve şişkinliğe neden olabilir.
• Tiroid problemleri: Özellikle hipotiroidi, metabolizmayı yavaşlatarak ödem ve kabızlığa yol açabilir.

4. Psikolojik ve Diğer Faktörler

• Stres ve anksiyete: Sindirim sistemini etkileyerek gaz ve şişkinlik oluşturabilir.
• Yetersiz su tüketimi: Kabızlık ve ödem yapabilir.
• Düşük fiziksel aktivite: Bağırsak hareketlerini yavaşlatır, bu da şişkinliğe neden olur.

Ne Yapabilirsin?

• Günlük bir besin günlüğü tutarak hangi gıdaların şişkinliği artırdığını gözlemleyebilir VE ONA GÖRE ÖNLEM ALABİLİRSİNİZ
• Yavaş yemek ve iyi çiğnemek.
• Gün içinde yeterli su içmek.
• Probiyotik destekler (örneğin yoğurt, kefir) bazı kişilerde işe yarayabilir.
• Şikayetler devam ederse gastroenteroloji ve endokrinoloji bölümlerince ayrıntılı değerlendirme yapılabilir. Bu kapsamda alerji/intolerans testleri, gaita testleri, ultrason veya kan tahlilleri gibi ileri incelemeler gerekebilir.