Doç. Dr. Ufuk Özuğuz

TİROİD HASTALARI SELENYUM KULLANMALI MI?

TİROİD HASTALARI SELENYUM KULLANMALI MI?

Selen­yum tiroid sağlığı için önemli bir mineraldir ve özellikle bazı tiroid hastalıklarında faydalı olabilir. Ancak herkesin rutin olarak selenyum takviyesi alması gerekmez. Öncelikle selenyum eksikliğiniz olup olmadığını belirlemek önemlidir. Selenyum, tiroid fonksiyonlarını destekleyen antioksidan ve bağışıklık düzenleyici bir mineraldir. Tiroid bezinde yüksek konsantrasyonda bulunur ve şu roller için gereklidir:

- Tiroid hormonlarının dönüşümünü destekler:

 T4 hormonunun aktif form olan T3’e dönüşmesini sağlar.

 T3 seviyesi düşük olan kişilerde selenyum desteği faydalı olabilir.

- Oksidatif stresi azaltır:

 Tiroid hücrelerini bağışıklık sisteminin aşırı saldırısına karşı koruyabilir.

 Otoimmün hastalıklarda (Hashimoto, Graves) enflamasyonu azaltıcı etkisi olabilir.

-Tiroid antikorlarını düşürebilir:

 Araştırmalar, selenyum takviyesinin anti-TPO ve anti-Tg antikorlarını düşürmeye yardımcı olabileceğini gösteriyor.

 Hashimoto hastalarında tiroid dokusuna zarar veren antikor seviyelerini düşürerek hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir.

-Graves hastalığında göz semptomlarını hafifletebilir:

 Graves hastalığında orbitopati (göz tutulumu) olan kişilerde selenyum, göz semptomlarının ilerlemesini yavaşlatabilir.

Hangi Tiroid Hastaları İçin Selenyum Faydalı Olabilir?

-Hashimoto Tiroiditi:

 Yapılan çalışmalarda, günlük 200 mcg selenyum takviyesi almanın tiroid antikorlarını azalttığı ve bağışıklık sistemini düzenleyici etkileri olduğu gösterilmiştir.

 Ancak tek başına bir tedavi değildir, beslenme ve diğer desteklerle birlikte değerlendirilmelidir.

- Graves Hastalığı:

 Graves hastalarında özellikle göz bulgularını (ekzoftalmi, göz kuruluğu vb.) azaltmaya yardımcı olabilir.

 200 mcg selenyum desteği, Graves orbitopatisinin ilerlemesini yavaşlatabilir.

Hipotiroidi veya Hipertiroidi İçin Tek Başına Çözüm Değildir!

Selenyum, tiroid fonksiyonlarını destekleyebilir ancak tiroid ilaçlarının yerine geçmez.

Eğer tiroid ilacı kullanıyorsanız, doktorunuzun önerdiği şekilde devam etmelisiniz.

Selenyum Takviyesi Nasıl Kullanılmalı?

• Günlük önerilen doz: 200 mcg

• Aşırı alım zararlı olabilir! Fazla selenyum almak, toksisiteye yol açabilir ve saç dökülmesi, mide bulantısı, sinir sistemi sorunları gibi yan etkilere neden olabilir.

• Besinlerle almak daha güvenlidir: Selenyum açısından zengin besinler tüketerek doğal yoldan almak en iyi seçenektir.

Selenyum Açısından Zengin Besinler

• Brezilya cevizi (2-3 adet günlük ihtiyacı karşılayabilir)

• Ton balığı, somon, sardalya

• Hindi ve tavuk eti

• Yumurta

• Tam tahıllar (kepekli ekmek, yulaf, kahverengi pirinç)

• Ay çekirdeği

Eğer besinlerden yeterince selenyum alıyorsanız, takviye kullanmanıza gerek olmayabilir. Ancak eksiklik durumunda doktorunuzun önerdiği dozda selenyum takviyesi alabilirsiniz.