HASHİMOTO HASTALARI NELERE DİKKAT ETMELİ ?

Hashimoto tiroiditi, bağışıklık sisteminin tiroid bezine saldırması sonucu oluşan otoimmün bir hastalıktır. Zamanla hipotiroidiye (tiroid hormonlarının yetersizliği) yol açabilir. Bu hastaların yaşam kalitesini artırmak ve semptomları kontrol altında tutmak için dikkat etmesi gereken önemli noktalar şunlardır:

1. Beslenme Düzeni

Hashimoto hastalarının beslenmesi, tiroid fonksiyonlarını desteklemeye ve otoimmün yanıtı dengelemeye yardımcı olmalıdır:

• İyot Dengesi: İyotun çok aşırı kullanılması da eksikliğide hashimoto hastalarında zararlıdır. Hashimoto hastaları genel olarak iyotlu tuz tüketmelidir. Bunun dışında kontrolsüz şekilde iyot içeren takviyeler, multivitaminler ya da lugol solüsyonları kullanılmamalıdır. Yapılan tetkiklerde iyot eksikliği saptanan hastalarda ilave iyot takviyesi doktor gözetiminde uygulanmalıdır.

• Glutensiz Beslenme: Hashimoto hastalarında gluten hassasiyeti yaygındır. Gluten içeren besinlerin azaltılması tiroid bezindeki inflamasyonun (yangının) azalmasına katkı verebilir.

• İşlenmiş Gıdalardan Kaçınma: Rafine şekerler, trans yağlar ve işlenmiş gıdalar inflamasyonu artırabilir.

• Yeterli Protein Tüketimi: Balık, yumurta, baklagiller ve kaliteli protein kaynakları tercih edilmelidir.

• Sebze ve Meyve Ağırlıklı Beslenme: Antioksidan açısından zengin sebze ve meyveler bağışıklık sistemini destekler.

• Selenyum ve Çinko: Selenyum (Brezilya cevizi, ton balığı, yumurta) ve çinko (kabak çekirdeği, et, fındık) tiroid fonksiyonları için önemlidir. Beslenmede ön plana çıkarılmalıdır. Kanda selenyum düzeyi ölçülebilir. Düşük çıkan hastalarda selenyum takviyesi kullanılabilir.

• Laktoz ve Süt Ürünleri: Bazı Hashimoto hastaları laktoza duyarlı olabilir, bu yüzden süt ürünlerini azaltmak semptomları hafifletebilir.

2. Takviyeler

Bazı vitamin ve minerallerin eksikliği  Hashimoto hastalarında daha sık görülebilmektedir:

• D Vitamini: Otoimmün hastalıklarda bağışıklık sisteminin dengelenmesine yardımcı olur. D vitamini düzeyi ölçülerek eksik olanlarda tedavi edilmelidir.

• B12 Vitamini: Hashimoto hastalarında B12 eksikliği sık görülür. Her hastada mutlaka ölçüm yapılarak eksiklik varsa tedavi edilmelidir.

• Demir eksikliği: Demir tiroid içi hormon sentezinde görevli enzimlerde görevlidir. Bu nedenle demir eksikliği varsa mutlaka tedavi edilmelidir.

3. Stres Yönetimi

Hashimoto hastalarında stres, bağışıklık sistemini olumsuz etkileyebilir ve semptomları artırabilir:

• Meditasyon, Yoga ve Nefes Egzersizleri faydalıdır.

• Düzenli Uyku bağışıklık sisteminin sağlıklı çalışması için gereklidir.

• Hafif Egzersizler (Yürüyüş, Pilates, Yüzme) enerji seviyesini dengede tutmaya yardımcı olur.

4. Çevresel Faktörler

• Toksinlerden Kaçınma: Ağır metaller, pestisitler ve endokrin bozucu kimyasallar tiroid sağlığını olumsuz etkileyebilir.

• Plastik Kullanımını Azaltma: Plastiklerde bulunan BPA gibi kimyasallar tiroid hormonlarına zarar verebilir. Bu nedenlerle olabildiğince kimyasal ürünlerden uzak durulmalıdır.

5. Tiroid İlaçları:

Her hashimoto hastası tiroid hormonu kullanmak zorunda değildir. Aslında hashimoto hastalarının büyük kısmı ötiroiddir yani hormon ölçümleri normal aralıktadır. Ancak ilerleyen dönemde tiroid tembelliği gelişebilmektedir. Tiroid tembelliği gelişen hastalar doktor gözetiminde hormon replasman tedavisi almalıdır.

• Levotiroksin (T4) Kullanımı: Sabahları aç karna öğünden en az 1 saat önce olmalıdır. Başka ilaçlarla beraber kullanılmamalıdır.

• Demir, Kalsiyum ve Multivitamin Takviyeleri: Tiroid ilacıyla birlikte alınmamalıdır; en az 4 saat ara verilmelidir.

• Düzenli Hormon Testleri: TSH, serbest T3 ve serbest T4 seviyeleri belirli aralıklarla kontrol edilmelidir.